Bulgaristan Ermenileri

Bulgaristan’daki Ermeni sayısı çok olmamakla birlikte 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın ilk döneminde İstanbul ve diğer bazı Osmanlı şehirlerinden Bulgaristan’a Ermeni göçleri yaşanmış ve özellikle bazı zengin aileler bu ülkeye yerleşmişlerdir. Daha çok tütün işiyle uğraşan ve çok geniş araziler alan bu Ermeniler Trakia, Sevan, Asparez gibi bankalar da kurmuşlardır. Birinci Ermenistan Cumhuriyeti yıkılınca da bazı göçler olmuş ve bir dönem Bulgaristan Ermeni siyasi faaliyetlerinin önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir. Aslına bakılırsa Osmanlı döneminde Bulgaristan Ermeni terörü ve ayrılıkçılığı için hep önemli olmuştur. Taşnaklar’ın 4. Genel Kurulu’nun Sofya’da yapılmış olması bunun açık bir göstergesidir. Osmanlı Bankası baskını da dahil olmak üzere birçok terör saldırısı Bulgaristan’da planlanmıştır ve birçok silah ve propaganda malzemesi Bulgaristan üzerinden Osmanlı topraklarına sokulmuştur. Bunun bir nedeni Bulgaristan’ın İstanbul’a olan coğrafi yakınlığıysa da, asıl neden Ermeni bölücüler ile Bulgaristana arasında oluşan doğal ittifaktır. Nitekim bu yakınlığı 1912 Balkan Savaş’ında 280 Ermeni askerin Osmanlı devleti’ne karşı savaşmasına kadar vardırmışlardır. Bulgar ordusu içindeki Ermeni askerlerin başında da Taşnaklardan Garagin Njdeh vardır. Ermeni kaynakları ‘Ermenistan’ dışındaki ilk ve tek Ermeni askeri okulunun da Bulgaristan’da kurulduğunu iddia etmektedirler. 1920’li yıllarda Ermenistan’dan Bulgaristan’a çok sayıda kalifiye Ermeni göç etmiş ...................................